عمارت خورشید
عمارت خورشید، کاخ خورشید یا قصر خورشید نماد شهر کوچک کلات به حساب می آید. کار ساخت آن در زمان نادرشاه افشار آغاز و طی 5 سال از سال 1155 هجری قمری تا 1126 هجری شمسی ادامه داشت و زمانی که خبر قتل نادر در فتح آباد قوچان به کلات رسید، کار ساخت بنا متوقف شد. بدین ترتیب بنا نیمه تمام و ناقص باقی ماند و جانشینان نادر نیز درگیر جنگهای داخلی و جانشینی شدند و از سویی فقط حاکم محلی مشهد بودند.
سبک معماری بنا به سبک مقبره تیمور لنگ در سمرقند است که می باید یک پوشش گنبدی دیگر بر روی فضای استوانه ای شکل آن اجرا میگردیه و از سویی دقت در حجاری ها و تزئینات قسمت شرقی بنا که در گذشته ورودی اصلی بنا بوده تکمیل و سه قسمت دیگر نا تمام است، و چون در دوره افشاریه به مرحله بهره برداری نرسید، علت ساخت و کاربری بنا در هاله ای از ابهام فرو رفت.
اما امروزه محققان و پژوهشگران اعتقاد دارند با توجه به شکل معماری بنا که محل مناسبی برای زندگی نیست و از سوی دیگر وجود آیات قرآنی سوره نباء که دور تا دور گنبد خانه نوشته شده و تاریخ جمادی الاول سال 1160 هجری قمری را نشان میدهد و بیشتر مفاهیم مرگ، قیامت و آخرت را در بر می گیرد و اینکه در کتاب محمد کاظم وزیر مرو به عنوان مقبره یاد شده است، باید یک برج مقبره باشد که به نیت آرامگاه نادر ساخته شده باشد که با قتل ناگهانی نادر و نارضایتی های سال های پایانی زندگی وی مانع از تحقق این نییت شده است.